Het manipuleren van een persoon d.m.v. bepaalde gedachten of gevoelens is iets wat in eerste instantie veel mensen vaak niet direct door hebben.
Immers, je denkt niet dat een net ontmoet persoon je wil manipuleren, toch?
Maar deze persoon maakt op slinkse wijze gebruik van manipulatief gedrag om zijn of haar doel te kunnen bereiken.
In dit artikel ga ik je vertellen wat emotionele chantage is, hoe je het kan herkennen én doorbreken!
Doel van deze blog: Dit blog geeft inzicht in emotionele chantage, hoe je het kunt herkennen en doorbreken. Het is bedoeld om je bewust te maken van manipulatieve tactieken in relaties en op de werkvloer, zodat je jezelf kunt beschermen tegen dergelijke invloeden.
Wat is emotionele chantage?
Wanneer je denkt aan emotionele chantage zal je waarschijnlijk direct het woord manipulatie daar aan willen verbinden.
In een onderzoek wordt aangegeven dat emotionele chantage ook wel emotionele manipulatie wordt genoemd, wanneer mensen niet doen wat de chanteur wil. 1 Relations of Machiavellianism with emotional blackmail orientation of salespeople
Dr. Susan Forward was in 1997 een pionier op dit gebied met haar boek “Emotional Blackmail: When the People in Your Life Use Fear, Obligation, and Guilt to Manipulate You”.
Wat is het nu precies?
Over het algemeen wordt er door een persoon gebruik gemaakt van de zwakheden van een ander persoon.
De zogeheten manipulator zal d.m.v. emotionele chantage als eerst gebruik maken van de angst of schuldgevoelens van de ander.
Je denkt misschien dat dit alleen plaatsvindt relaties of vriendschappen, maar het kan ook heel goed op het werk gebeuren.
De manipulator zal op vindingrijke manier te werk gaan, hij of zij kiest zijn slachtoffer met precisie uit.
Hij of zij zal voor een persoon gaan die misschien wat minder sterk in zijn schoenen staat, zelf net door een crisis gaat of over het algemeen wat meer instabiel is dan een ander.
Dit zijn manipulatietechnieken die vaak worden gebruikt door narcisten, psychopaten en sociopaten om je kapot te maken.
Emotionele chantage herkennen?
Gelukkig hebben de meeste mensen geen last van emotionele chantage.
Bij deze mensen gaat er een soort alarmbelletje af dat de persoon in kwestie niet te vertrouwen of serieus genomen dient te worden.
Helaas, zijn er ook mensen die wat minder steady zijn of juist heel graag het anderen naar de zin maken. De laatste twee categorieën zijn een stuk ontvankelijker voor manipulatief gedrag dan de gemiddelde persoon.
Onderstaand volgen drie voorbeelden van emotionele chantage.
Voorbeeld 1 van emotionele chantage
Anna wil dolgraag een nieuwe tas kopen bij die nieuwe designer winkel in de stad. Anna gaat naar de winkel en de verkoopster vraagt welke van de drie tassen Anna graag wil hebben? Anna geeft aan dat ze twijfelt en nog niet beslist heeft. De verkoper geeft aan dat er zojuist een andere dame ook interesse had in dezelfde drie tassen en over een uurtje terug komt om ze op te halen.
In het voorbeeld zie je dat de verkoper in kwestie ervoor zorgt dat Anna zich geneigd voelt om snel te beslissen om dat wellicht de andere dame precies haar keus mee naar huis neemt. De verkoopster maakt gebruik van Anna haar angst om straks zonder tas naar huis te gaan.
Voorbeeld 2 van emotionele chantage
Lisa is de dochter van Jan en Tanja. Lisa wil graag naar een feestje maar haar vader Jan zegt dat ze niet mag gaan. Op dat moment wordt Lisa boos en schreeuwt dat ze ook nooit hetzelfde mag als andere kinderen uit haar klas. Ze begint onbedaarlijk te huilen en zegt dat alle andere meisjes wel van hun ouders naar het feest mogen dat kan maar 1 ding betekenen haar ouders houden niet van haar. Jan zegt uiteindelijk tegen Lisa dat ze toch mag gaan en zegt niets als ze terugkomt om 1 uur van het feest.
In het voorbeeld zie je dat Lisa haar vader bespeelt door haar opmerkingen en manipulatief gedrag. Haar vader stemt toe omdat hij bang is voor de gevolgen als hij niet in geeft.
Voorbeeld 3 van emotionele chantage
Jaap gaat elke dag met plezier naar zijn werk. Totdat hij een nieuwe baas krijgt die hem tijdens vergaderingen onderbreekt en kleinere opmerkingen plaatst bij de koffie automaat. Jaap geeft een presentatie en zijn baas blijft hem belachelijk maken. Jaap begint tijdens zijn presentatie te huilen als zijn collega’s met zijn baas mee lachen.
In het voorbeeld zie je dat Jaap zijn baas gebruik maakt van Jaaps zwakheden, hij heeft hem als slachtoffer uitgekozen en gebruikte emotionele chantage en speelt daarmee goed in op de angst van Jaap om het niet goed te doen.
Waarom wordt emotionele chantage gebruikt?
Je zal jezelf misschien afvragen waarom emotionele chantage door bepaalde mensen gebruikt wordt?
Het antwoord is eigenlijk vrij simpel, de persoon in kwestie heeft door zijn of haar manipulerende gedrag zijn zin gekregen of iets voor elkaar gekregen wat anders niet zou lukken.
Dit betekent dat de emotionele chanteur 100% zeker weet dat hij resultaat heeft als hij andere mensen op zijn of haar manier manipuleert. Dus deze manier van handelen heeft in het verleden bij de emotionele chanteur ook winst opgeleverd.
Kinderen proeven vaak al vroeg aan deze manier van manipulatief gedrag. Denk even aan je neefje die mee uit eten is in een chique restaurant. We zitten met de familie aan tafel en het neefje begint uit het niets keihard te huilen. Hij geeft aan dat hij een filmpje wil kijken.
Mama druk direct de tablet in het kind zijn hand en jawel het huilen stopt, de rest van de avond is je neefje hartstikke stil! Dit gedrag is dus al zichtbaar bij kleine kinderen.
Uit onderzoek blijkt dat mishandeling in de kindertijd kan leiden tot onaangepaste coping-strategieën, waarbij op volwassen leeftijd emotionele chantage kan worden ingezet.
Hoe herken je emotionele chantage bij een leidinggevende?
Je leidinggevende speelt teamleden tegen elkaar uit, maakt dreigementen ‘dan vertrek je maar’ of negeert je.
Wat je vaak ziet bij leidinggevenden die emotioneel chanteren is dat ze eerst beginnen met een klein verzoek bij hun werknemer. Dit kleine verzoek wordt een steeds groter verzoekt waar je geen ‘nee’ tegen kunt zeggen.
Het is van groot belang om te onthouden dat het niet aan jou ligt en zorg ervoor dat het team bij elkaar blijft.
Lees ook: 8 Kenmerken: Zo Herken Je een Narcistische Man
Met welk type narcist heb ik te maken?
Vermoed jij dat je met een narcist te maken hebt? Doe de gratis narcisme test ( 4 min.) en kom direct te weten met welk type narcist je te maken hebt.
Is emotionele chantage strafbaar?
Je vraagt je misschien af of dit manipulerende gedrag een strafbaar feit kan zijn? Dat zou voor veel slachtoffers een stuk gemakkelijker zijn, maar emotionele chantage is niet strafbaar.
Hoe omgaan met emotionele chantage?
Wellicht denk je wanneer je in aanraking komt met iemand die een emotionele chanteur is dat er haast niet tegenop te boksen is.
Er zijn 5 tips om emotionele chantage te stoppen die essentieel zijn om te volgen. Jij weet straks precies hoe je met dit gedrag moet omgaan.
Je zal makkelijk kunnen inzien als je de tips bekijkt hoe je er mee om moet gaan als mensen je proberen te manipuleren
Tip 1: Signaleren en herkennen van emotionele chantage
Het is vervelend, maar waar als jij ietwat onzeker of een aantal zwaktes hebt die makkelijk zijn op te pikken kan een emotionele chanteur je gaan manipuleren. Het is dus van groot belang dat je dit gedrag snel kan herkennen.
In dit artikel zijn al een aantal voorbeelden genoemd. Heb jij een collega die je altijd weet te vinden om nog even op het laatste moment een document te printen of nog iets op te zoeken, maar deze persoon had dit ook makkelijk zelf kunnen doen?
Vaak geeft de emotionele chanteur je dan een compliment zoals bijvoorbeeld, maar jij bent zo handig met de printerinstellingen of jij kan dingen altijd zo snel googlen?
Dit kan voor een onzeker persoon een ego boost zijn, maar het is tevens ook een signaal van een mogelijke emotionele chanteur.
Lees ook: Hoe ga je om met een narcist?
Houd in gedachten dat als een collega je één keer iets vraagt en een compliment geeft dit een normale werk verhouding is, maar als je merkt dat dit gedrag vaker voorkomt en je het gevoel krijgt dat je gemanipuleerd wordt. Dan zal dit waarschijnlijk ook zo zijn.
Tevens gebruiken chanteurs niet alleen complimenten om te krijgen wat ze willen, maar gaan ze vaak in een soort slachtofferrol zitten met uitspraken als:
- Ik doe toch alles wat je wil, kan je dit niet voor mij doen?
- Of, ik heb alles op jouw manier gedaan kunnen we het nu op mijn manier doen?
Bovenstaande uitspraken zorgen voor een bepaald gedrag bij een onzeker persoon, dus let goed op en signaleer of herken dit gedrag op tijd.
Kritiek, schuldgevoelens en zelfmedelijden worden ook gebruikt om te manipuleren om te krijgen wat ze willen: “Waarom denk je alleen aan jezelf en vraag of help je me nooit met mijn problemen? Ik heb je geholpen.” Je als slachtoffer gedragen is een manier om met schuldgevoel te manipuleren.
Tip 2: Neem zelf je verantwoordelijkheid
Wanneer je het gevoel hebt dat je jij vaak degene bent die iets nog even snel moet oplossen omdat jij dat altijd zo goed kan?
Ga dan bij jezelf na waarom een bepaalde opdracht nooit aan een ander wordt gevraagd?
Wanneer je, je eigen karakter en eigenschappen goed begrijpt is het makkelijker om een ander te begrijpen. Wanneer men vaak de dupe is van emotionele chantage zal je waarschijnlijk een aantal van de volgende kenmerken hebben
- Je wil het graag goed doen, en je zoekt naar sociale bevestiging
- Je hebt een laag zelfbeeld
- Je kan je grenzen niet goed aangeven
- Je bent niet mondig genoeg om uit te drukken wat je zelf graag wil
Het is dus van belang om ook naar je eigen gedrag te kijken als je vaak slachtoffer bent van emotionele manipulatie.
Wellicht kan je zelf nagaan waarom je een ander de kans geeft je naar beneden te halen?
Het zoeken van een coach of een hulp die samen met jou je zwakheden of onzekerheid kan verbeteren zal jezelf ook helpen.
Tip 3: probeer om grenzen te stellen
Jij bent de dirigent van je eigen leven en bepaalt zelf hoe ver je gaat in dingen. Dat is ook het geval met een emotionele chanteur.
Als jij weet wat je grens is, dan is het een stuk lastiger voor de emotionele chanteur om zijn of haar gewenste gedrag uit jou te krijgen.
Wanneer je van nature wat onzeker bent is het uiteraard lastig om standvastig te zijn en bij je standpunt te blijven.
Toch is dit laatste het allerbelangrijkste, weet wat je grens is en blijf standvastig. Dat betekent dus dat jij om 17:00 je jas pakt en naar huis gaat en dus niet dat je nog tot 20:00 op kantoor blijft om aan een document van de emotionele manipulator zijn project te werken.
Hoe kan je dit dan het beste doen? Dat lees in je onderstaande tips:
Tip 4: wees duidelijk en direct in je communicatie
Dit betekent dat je helder en duidelijk aangeeft waarom je iets niet gaat doen. Je blijft bij je standpunt en je legt rustig en op een korte manier uit waarom je iets niet gaat doen.
Dat is de enige manier om voor jezelf op te komen. Vaak gaat de emotionele chanteur in een slachtofferrol zitten en zal vol op je gevoel inspelen.
Belangrijk is dus om te spreken vanuit je eigen gevoel en geef aan dat je het vervelend vindt voor de ander maar dat je, je houdt aan wat je gezegd hebt.
Tip 5: Geen verandering? Ga uit elkaar
Heb je aan jezelf gewerkt en de stappen een periode gevolgd? Merk je dat er geen verandering heeft plaatsgevonden om de emotionele chantage te stoppen?
Dan is tijd om duidelijk aan te geven dat er geen misbruik meer gebruikt kan worden gemaakt van je goedheid.
Wanneer het iemand van je werk is of een kennis dan zal dit relatief gezien makkelijk zijn. Is het je partner of familielid? Dan zal het een stukje moeilijker gaan worden.
In alle gevallen kan je hulp zoek van een professional om je hierin te begeleiden.
Vooral de laatste twee voorbeelden zullen een hoop onrust veroorzaken, maar onthoud het is het allerbelangrijkste om voor jezelf te kiezen.
Lees ook: Gedumpt Door Een Narcist?
Conclusie
Je weet nu hoe je emotionele chantage kan herkennen en wat je er tegen kan doen om het jou niet meer te laten overkomen.
Lukt het niet? Dan kan het zijn dat je met een narcist te maken hebt. Voor de narcist is emotioneel chanteren het voornaamste wapen.
Doe onze gratis ‘Narcisme’ test en ontdek je of je werkelijk met een narcist te maken hebt. Je ontvangt direct de uitslag en krijgt ook een gratis hulpgids met advies van professionals en ervaringsdeskundigen.
Start nu met de Narcisme test in en dan stuur ik je de hulpgids gratis op: